طرح رجیستری طرحی بود که سال‌ها صحبت اجرا شدن آن مطرح بود اما هیچ اقدامی برای راه اندازی آن انجام نمی‌شد، مسئولان می‌گفتند زیرساخت‌های عملیاتی شدن این طرح هنوز فراهم نشده است. هدف این طرح به گفته مسئولان مقابله با قاچاق گوشی تلفن همراه است که پس از چندین بار وعده وعید و گذراندن هفت خوان رستم این طرح سرانجام در 28 مهر امسال توسط وزیر ارتباطات کلید خورد.


 
به گزارش روزنامه قانون، فاز اول این طرح موجب افزایش قیمت گوشی‌ها و اعتراض مصرف‌کنندگان شد و مشکلاتی را برای آن‌ها به وجود آورد. این طرح بازار موبایل کشور را تکان داده و تبعات گوناگون بسیاری برای مصرف کننده و فروشنده در پی داشته است و در برخی موارد موجب شده تا سودجویان به میدان بیایند و گوشی‌های موبایل را با چندین برابر قیمت اصلی به این بهانه که طرح رجیستری بر روی آن اجرا شده به مردم بفروشند. از طرفی با وجود توضیحات فراوان هنوز هم برخی از بخش‌های این طرح برای مردم گنگ به نظر می‌رسد. از آنجا که رجیستری توسط مصرف‌کننده انجام می‌شود و واردکننده تلفن همراه در این زمینه نقشی ندارد، هنگام ورود گوشی‌های تلفن همراه به کشور آن دسته از تلفن‌هایی که به صورت قانونی وارد می‌شوند در سامانه‌ای به ثبت می‌رسند و پس از رسیدن به دست مصرف کننده رجیستری روی آن‌ها انجام خواهد شد در حالی‌که گوشی‌های قاچاق چنین امکانی را نخواهند داشت و در هیچ سامانه‌ای به ثبت نخواهند رسید. با این وجود این طرح با بحث‌ها و حاشیه‌های زیادی همراه شد و مردم را متحمل ضرر و زیان‌هایی کرد، هنوز هم چالش‌هایی را به دنبال دارد و سوال‌هایی را در ذهن مردم به وجود آورده است.

 

تاوان ندانم کاری دولت را مردم می‌پردازند

سید مهدی میرمهدی‌کمیجانی، رییس اتحادیه فناوران رایانه در خصوص معضلات و مشکلات مربوط به طرح رجیستری گوشی به «قانون»‌ می‌گوید: از ابتدا که صحبت از رجیستری به میان آمد، از مخالفان طرح رجیستری بودم، به دلیل اینکه می‌دانستم هزینه‌های آن را مردم باید پرداخت کنند. در واقع مردم از زمانی که این طرح اجرا شد تاکنون هزینه‌های بسیاری پرداخت کرده‌اند. حالا که گوشی‌های جدیدی مانند آیفون که به کشور وارد شده و به دست مصرف‌کننده رسیده است، این گوشی‌ها حالا از کار افتاده است. طرح رجیستری به وسیله ( IMEI ) گوشی، سیم کارت و کد ملی فرد انجام می‌شود. اگر یک‌بار (IMEI) را در گوشی ثبت کنید، دیگر هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید و لازم نیست چندبار این کد را با تغییر سیم کارت در گوشی ثبت کنیم اما در هر صورت مردم تاوان این مشکلات را بسیار داده‌اند. برای مثال عده‌ای می‌گفتند گوشی‌های که رجیستری شده با سایر گوشی‌ها در بازار تفاوت دارد و برای این موضوع پول پرداخت می‌کردند، در صورتی که نباید بابت رجیستری هزینه‌ای از مشتری گوشی دریافت می‌شد.

 

برخی از آب گل آلود ماهی گرفتند

کمیجانی ادامه می‌دهد: اگرچه دلار در ایران به صورت اعجاب‌آوری افزایش داشته است اما سودجویان از این آب گل آلود ماهی گرفتند و بابت هر گوشی حدود 600 تا 700 هزار تومان اضافی از مشتریان دریافت می‌کنند. به همین خاطر در حال حاضر می‌بینیم قیمت برخی گوشی‌های موبایل با افزایش روبه رو شده است. این درحالی است که حداکثر سودی که واحدهای صنفی از فروش هر گوشی می‌بردند، بیش از 50 تا 60 هزار تومان نبود اما متاسفانه در این طرح به 700 تا یک میلیون تومان و بالاتر نیز رسیده است. در رسانه‌ها این مساله را مطرح کردیم اما توجهی نشد، به دلیل اینکه مردم هزینه این اتفاق را پرداخت می‌کنند، نه دولت! متاسفانه اقدامی به نفع مردم صورت نگرفت. مردم علاوه بر هزینه بالای خرید گوشی باید هزینه‌های دیگری را بپردازندو دردسرهای آن را به جان بخرند.

 

مردم متضرر شدند

کمیجانی خاطرنشان می‌کند: اکنون بیش از 30 هزار عدد آیفون در کشور رجیستری نمی‌شود و بدون‌استفاده می‌ماند. در این میان مردم متضرر می‌شوند، نه واردکنندگان. این هزینه از جیب مردم رفته است. در انتقاد به این طرح، تمام رسانه‌ها مطالبی منتشر کردند و درددل مردم را نوشتند اما مسئولان برای اینکه آماری بدهند به هر صورت که شد، این طرح را به اجرا رساندند. امیدواریم این همه هزینه که از جیب مردم می‌رود و میلیون‌ها نفر را متضرر می‌کند، ادامه دار نباشد و نتیجه‌ای دربر داشته باشد و به سرانجام نهایی برسد.

 

پشت‌پرده‌های رجیستری و در امان ماندن برخی برندها

او در ادامه تصریح می‌کند: سوال اینجاست که چرا یکی از شرکت‌هایی که 70 درصد از سهم بازار را در اختیار دارد، هنوز زیر چتر این طرح قرار نگرفته است؟ چطور اتفاق می افتد که طرح رجیستری در کشور تنها شامل حال گوشی‌هایی می‌شود که دو درصد سهم بازار را در دست دارند اما گوشی‌هایی که کل بازار را در دست دارند از رجیستر در امان می‌مانند؟ هر عقل سلیمی اگر کمی فکر کند، متوجه می‌شود که پشت پرده این اتفاق حتما ماجراهایی وجود دارد و عده‌ای از این میان چه سودهای کلانی به جیب می‌زند. در حال حاضر سوال دیگری که در این میان مطرح می‌شد، این است چرا در حالی که هنوز رجیستری برای سامسونگ اجرایی نشده، ‌این گوشی‌ها افزایش قیمت داشته است؟ این فرصتی است که برای غول‌های واردات به وجود آمده؛ برای کسانی که از این فضا به نفع خود بهره می‌برند. متاسفانه مسئولان ما جرأت نمی‌کنند به زودی رجیستری را برای برند سامسونگ اعمال کنند؛ به همین دلیل احساس می‌کنیم در این زمینه پشت‌پرده‌ای وجود دارد.

 

تبعیض در اجرای رجیستری

رییس اتحادیه فناوران یارانه می‌گوید: اگر قرار باشد قانونی در کشور اجرا ‌شود، باید برای همه یکسان باشد. رجیستری باید برای تمامی برندها همزمان و به صورت یکسان اجرا می‌شد. اصحاب رسانه باید این موضوع را افشا کرده و به مردم اعلام کنند. امیدواریم که مردم بیش از این تاوان پرداخت نکنند و متحمل ضرر فراوان نشوند. گوشی‌های برند سامسونگ بدون هیچ ملاحظه‌ای وارد کشور می‌شود، شامل طرح رجیستری نمی‌شود و 70 درصد بازار را در دست دارد. جدا از افزایش نرخ دلار، این برند 400 تا 500 هزار تومان افزایش قیمت داشته است، رانت خوبی برای شرکت به وجود آمده و برخی از آن استفاده می‌کنند و دولت این جاده را برای آن‌ها هموار کرده است. متاسفانه در این میان کارمندان و کارگران تاوان عدم کارشناسی مسئولان را پرداخت می‌کنند. به اعتقاد بنده اگر رسانه ها نبودند، کسی به فکر مردم نبود.

 

رجیستری طرحی بی نتیجه

او در پاسخ به این پرسش که رجیستری چه نتیجه‌ای دربر خواهد داشت، می‌‎گوید: رجیستری جز افزایش قیمت و گرانی هیچ نتیجه‌ای در برندارد. اگر مسئولان قصد دارند قاچاق را کاهش دهند، باید گمرک را برای ورود کالا آزاد کنند. در حال حاضر واردکننده کالا(گوشی‌های همراه) تعیین کننده قیمت است اما زمانی که انحصاری در واردات نباشد، خریدار تعیین کننده قیمت خواهد بود. اکنون عده خاصی ثبت سفارش می‌گیرند و کالا وارد می‌کند. اگر واردات آزاد باشد، دیگر شرکت زیر مجموعه سازمان تامین اجتماعی وارد کننده گوشی همراه نمی شود و رانت‌خواری صورت نمی‌گیرد. در خصوص گوشی‌های همراه آیفون، عده‌ای به شکل انحصاری آن را وارد می‌‎کنند. 40 سال از انقلاب می‌گذرد و ما هنوز نتوانستیم مساله بسیار کوچکی مانند قاچاق تلفن همراه را در کشور حل کنیم. بنابراین نتوانستیم در خصوص موبایل نتیجه‌ قابل قبولی را به دست بیاوریم. مطمئن باشید رجیستری جز افزایش قیمت، رانت و سوء استفاده عده‌ای از طرح رجیستری هیچ ارمغانی برای کشور به همراه نمی‌آورد.

 

بهانه مسئولان، ضعف زیرساخت‌هاست

کمیجانی در پاسخ به این پرسش که رجیستری چگونه باید انجام می شد، می‌گفت: پس از انقلاب اسلامی مسئولان طرح‌های زیادی را اجرایی کردند و تازه پس از 6 ماه اجرایی شدن اقدامات کارشناسی برای آن انجام می‌دهند. این در حالی است که در تمام دنیا ابتدا کار کارشناسایی صورت می‌گیرد و پس از آن طرح اجرایی می‌شود. طرح‌های اجرایی ما پس از 39 سال هنوز آزمون و خطاست. زمانی که برخی برندها را در طرح رجیستری اعلام کردند ما دلیل آن را پرسیدیم و سوال این بود که چرا تمام برندها را اعلام نمی‌کنند، آن‌ها در پاسخ گفتند که سرور و دیتا پاسخگوی انجام این اقدام نیست. سوال ما این است: چرا زمانی که زیرساخت‌ها مهیا نیست، این طرح را کلید می زنید؟ با وجود این تاخیرها چرا پس از مهیا کردن زیرساختارها آن را آغاز نکردید؟ وعده‌ها و دلیل‌‌های دروغ می‌دهند و افرادی می‌گویند که سرور، سایت و دیتا پاسخگو نیست که اطلاعی از این چیزها ندارند. اطلاعات IMEI فضایی نمی‌گیرد. طرح را اجرایی کردند تا بگویند طرح رجیستری با وجود تمام حاشیه‌هایی که داشت، بالاخره انجام شد. با تمام این تفاسیر امیدواریم این سرمایه هایی که در این زمینه هزینه شد، مانند اسباب‌بازی دور ریخته نشود.

منبع : تابناک

 

منبع :  چاشنی تبعیض در رجیستری گوشی